Date of Establishment of the Department: 1987
The Department of Biotechnology, Punjabi University, Patiala was established under the aegis of University Grants Commission, New Delhi in 1987. The Department of Biotechnology (DBT), Govt. of India, New Delhi accorded recognition to its M.Sc programme in the academic session 1993-94. To meet the growing HRD requirements of the food and agro based industries, the department also started a Diploma course in Microbial and Food Technology from the academic session 1991-92 which was raised to a full fledged M.Sc. programme, funded by Govt. of Punjab, from the session 1994-95. In addition to two M.Sc. (Hon’s) programmes, department is successfully running the Interdisciplinary Programme in Life Sciences (IPLS) scheme granted ny DBT, Govt. of India. The department has a faculty of seven highly qualified teachers and two re-employed professors. The research efforts of the faculty members have been strengthened as it has been recognized under the FIST programme of DST, Govt. of India since 2003. Many major research projects have been awarded to the department by various funding agencies like DBT, DST, AICTE, DRDDO, ICAR-NAIP, DNES and CSIR. The department is actively engaged in the research work and has more than 250 publications with high impact factors and some patents to its credit. The faculty members are involved in various collaborative projects with national Institutes such as IIIM, Jammu; PGI, Chandigarh; AIIMS, Delhi; ISRI, Delhi; IIT, Delhi and International Institutes such as University of Aberdeen, UK; Chembiotech Laboratories, UK; Deakin University and Griffith University, Australia.Various faculty members are providing consultancy to Industries of Punjab. The department is highly equipped with instrumentation worth more than 1 crore and the department has generated total research grant of more than 4.5 crore rupees. All Classrooms are Equipped with LCD Projectors for Teaching and Seminars. The students of the department are placed in various industries, academic and research organizations.
ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਮਿਤੀ: 1987
ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੌਜੀ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ 1987 ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ. ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੌਜੀ ਵਿਭਾਗ (ਡੀ.ਬੀ.ਟੀ.), ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੇ 1993-94 ਦੇ ਵਿਦਿਅਕ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਵਿਭਾਗੀ ਐਮ. ਐਸ. ਸੀ. ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ. ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਆਧਾਰਤ ਸਨਅਤਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਹੋਈ ਐਚ.ਆਰ.ਡੀ. ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ 1991-1992 ਤੋਂ ਮਾਈਕਰੋਬਾਇਲ ਅਤੇ ਫੂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਵਿਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੋਰਸ ਵੀ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ ਜਿਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਅਦ 1994-95 ਤੋਂ ਇਕ ਮੁਕੰਮਲ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਐਮ.ਐਸ.ਸੀ. (ਆਨਰਜ਼) ਦੇ ਦੋ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਡੀ.ਬੀ.ਟੀ. ਆਈ ਪੀ ਐਲ ਐਸ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਡਿਸਿਪਲਿਨਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ. ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਕੋਲ 6 ਉੱਚ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ 2 ਮੁੜ ਨਿਯੁਕਤ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰਾਂ ਦੀ ਫੈਕਲਟੀ ਹੈ. ਫੈਕਲਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਖੋਜ ਉਪਰਾਲਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ 2003 ਤੋਂ ਡੀ. ਐਸ. ਟੀ., ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਫਸਟ (FIST) ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ.
ਵਿਭਾਗੀ ਨੂੰ ਕਈ ਵੱਡੇ ਖੋਜ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਯੂ.ਜੀ.ਸੀ., ਡੀ.ਬੀ.ਟੀ., ਡੀ.ਐਸ.ਟੀ, ਏ.ਆਈ.ਸੀ.ਟੀ.ਈ , ਡੀ.ਆਰ.ਡੀ.ਓ, ਆਈ. ਸੀ.ਏ.ਆਰ- ਐਨ.ਏ. ਪੀ., ਡੀ.ਐਨ.ਈ.ਐਸ., ਅਤੇ ਸੀ.ਐਸ.ਆਈ.ਆਰ. ਵਰਗੇ ਵੱਖ -ਵੱਖ ਫੰਡਿੰਗ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ.ਵਿਭਾਗ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਖੋਜ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ 510 ਤੋਂ ਵੱਧ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪੇਟੈਂਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਫੈਕਲਟੀ ਮੈਂਬਰ ਕੌਮੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੀ.ਐੱਮ.ਐਚ.ਸੀ. ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟਿਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ, ਮੋਹਾਲੀ, ਸੰਤ ਲੋਂਗੋਵਾਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ, ਸੰਗਰੂਰ, ਸੀ.ਐਸ.ਆਈ.ਆਰ.-ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ.ਆਰ., ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਵੈਟਰਨਰੀ ਅਤੇ ਐਨੀਮਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਨੈਨੋ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ (ਇਨਸਟ), ਮੋਹਾਲੀ, ਪੰਜਾਬ ਸਟੇਟ ਕੌਂਸਲ ਫਾਰ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਬਾਇਓਪਰੋਸੈਸਿੰਗ ਕੇਂਦਰ (ਸੀ.ਆਈ.ਏ.ਬੀ.), ਮੋਹਾਲੀ, ਸੈਂਟਰਲ ਸੋਅਲ ਸਲਿੰਟੀ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ, ਕਰਨਾਲ, ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੋ ਜੂਸਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ, ਅਬੋਹਰ, ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖੋਜ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੇਂਟ ਫਲੋਰੀਡਾ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫਲੋਰੀਡਾ ਕਲੈਰੇਮੋਂਟ ਆਵਰਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫਰਾਂਸ, ਫਲੋਰੀਡਾ ਪਾਲੀਟੈਕਨਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਯੂ.ਐਸ.ਏ., ਸਵਿਸ ਫੈਡਰਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ, ਡੇਕਿਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਅਤੇ ਮੋਲਿਕੂਊਲ ਇਨ੍ਕ ਯੂ.ਐਸ.ਏH, ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਹਿਯੋਗੀ ਪ੍ਰਜੈਕਟਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫੈਕਲਟੀ ਮੈਂਬਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਕੰਸਲਟੈਂਸੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ. ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਇਕ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਾ ਸਾਜ਼-ਸਾਮਾਨ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 4.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਕੁੱਲ ਖੋਜ ਗ੍ਰਾਂਟ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਟੀਚਿੰਗ ਅਤੇ ਸੈਮੀਨਾਰ ਲਈ ਸਾਰੇ ਸਮਾਰਟ ਕਲਾਸਰੂਮ ਮਲਟੀਮੀਡੀਆ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਰ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਹਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਦਯੋਗਾਂ, ਵਿਦਿਅਕ ਅਤੇ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੋਕੇ ਦਿਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ
Thrust Area
The faculty of the department is involved in cutting edge research pinning around major thrust area of
- Industrial Biotechnology and Food Technology.
- Environment
- Medical
- Fermentation
- Food
- Animal and Plant Tissue Culture
- Nutraceutic nanotechnology
ਥਰਸਟ ਏਰੀਆ
ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਫੈਕਲਟੀ ਦੇ ਖੋਜ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰ ਹਨ
- ਉਦਯੋਗਿਕ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੌਜੀ ਅਤੇ ਫੂਡ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ
- ਵਾਤਾਵਰਣ
- ਮੈਡੀਕਲ
- ਫਰਮੈਂਟੈਸ਼ਨ
- ਭੋਜਨ
- ਪਸ਼ੂ ਅਤੇ ਪੌਦਾ ਟਿਸ਼ੂ ਕਲਚਰ
- ਨਿਊਟਰਾਸਉਟੀਕ ਨੈਨੋ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ
Syllabus
Courses Offered and Faculty
Research Projects
| Principal Invistigator | Co Invistigator | Funding Agency | Project Name | Start Year |
|---|
| Baljinder Kaur | | UGC | Metabolic engineering of a lactic acid bacterial isolate for biotransformation of ferulic acid to vanillin (2011-14) | 2012 |
| Dr. Neelam Verma | | Central Agency | Development of Biosensors and micro-techniques for analysis of pesticide residues, aflatoxin, heavy metals and bacterial contamination in milk.ICAR (NAIP) component-4(File No.-NAIP/C4/C10125).Multi-Institutional Consortium Project (2008- June 2014) | 2012 |
| Dr. Neelam Verma | Dr. Ashok Malik | DST | Development of electrochemical biosensor for monitoring pesticides in water, soil and food sample. DST, (File No.-DST/TSG/PT/2007/31). Project cost: 24 lakh. (Sep. 2009-March 2013). | 2012 |
| Prof. Praveen P. Balgir | Dr. Shobha Dhiman | Central Agency | Target genes for siRNA therapeutics in Atherosclerosis: selection, validation and testing in cell based and animal model system.DBT GOI No. BT/PR-10694/AGR/36/587/2008 (2008-2012) | 2012 |
| Prof. Praveen P. Balgir | Dr. Baljinder Kaur | DST | Expression Systems for Food grade Lactic Acid Bacteria. No. SR/SO/HS-0038/2009 (2010 b2014) | 2012 |
| Prof. Praveen P. Balgir | Prof. Satbir Kaur, Prof. R.K.Goel | Central Agency | Group I- Pharmacogenomics Of Hypertension Amongst Punjabi Population. No. BT/PR 4548/INF/22/146/2012 2012 b cont. Interdisciplinary Programme in Life Sciences , Department of Biotechnology GOI; Total Amount- 6.24 Crores Department of Biote | 2012 |
| Minni Singh | Dr Rajan Sharma | DST | Agrowaste utilization: Separation of nutraceutic beta-cryptoxanthin from kinnow peels and its conversion into aqueous dispersible nanoemulsions for value addition of food | 2014 |
| Minni Singh | | Other Agency | Development of a bioengineered health product from kinnow processing wastes | 2015 |
| Ranjeeta Bhari | Dr. Ram Sarup Singh | Other Agency | Purification and characterization of a bacterial keratinase for the production of nitrogen fertilizer | 2016 |
| Dr. Balwinder Singh Sooch | | UGC | Development of enzyme based ecofriendly bioconversion process for the preparation of xylitol. | 2015 |
| Dr. Ram Sarup Singh | Dr. B. S. Sooch | Other Agency | Development of Processes for Production, Downstream Processing and Applications of Oligosaccharide Producer Enzymes | 2013 |
Patents Granted (04)
| S.no | Patent | Owner | Year of Grant |
|---|
| # | Insulin Biosensor, Indian Patent No. 287573 | Verma, N. and Kaur, A. | 2017 |
| # | Microbial arginine biosensor.Indian Patent No. 275416. | Verma, N., Kaur, G. and Singh, D.P. | 2016 |
| # | An improved process for inulinase production.Indian Patent No. 265023. | Singh, R.S., Sooch, B.S. and Puri, M. | 2015 |
| # | A novel Bacillus sphaericus strain, a device comprising the said strain and a method for detecting copper in industrial effluents using said device.Indian Patent No. 197519. | Verma, N. and Singh, M. | 2006 |
Patents Filed (06)
| S.no | Authors | Title | Application No. |
|---|
| # | Sooch, Balwinder Singh and Kauldhar, B.S. (2014) | A process for hyper production of catalase enzyme from novel extremophilic bacterium Geobacillus extremocatsoochus MTCC 5873 and strain thereof. | 362/DEL/2014 |
| # | Verma, N., Kaur, H. and Kumar S. (2013) | DNAzyme based Lead Biosensor | 842/DEL/2013 |
| # | Verma, N., Kumar, S. and Kaur, H. (2013) | Microarray based heavy metal optical biosensor | 843/ DEL/2013 |
| # | Verma, N. and Kumar, S. (2013) | Recombinant whole cell Cadmium Biosensor | 844/DEL/2013 |
| # | Singh, M and Verma, N. (2008) | A disposable microbial based biosensor for urea determination in synthetic milk. | 1871/DEL/2008 |
| # | Puri, M., Chugh, S.K. and Singh, R.S. (2007) | A novel strain of Aspergillus for the production of gluconic acid and the process therefore. | 1449/DEL/2007 |
*ICAR (NAIP) Component-4 Sub-Project NAIP/C4/C10125. Project Title: Development of Biosensors and micro-techniques for analysis of pesticide residues, aflatoxin, heavy metals and bacterial contamination in milk to be operated under consortium mode under the Component 4 of the National Agricultural Innovation Project (NAIP)
Placement/Alumni Profile
The students from this department have been successful in diverse fields and have achieved great heights. They are occupying positions such as:
- Scientists and Professors in India as well as foreign universities/institutes/companies of repute
- Managers in various sections in pharmaceutical companies and consultancies
- Director and other positions in various related government departments
- Armed services
- Entrepreneurs
Scientific Infrastructure
The Department is equipped with dedicated laboratories for M.Sc. classes, cold room, culture room, animal house, instrumentation room, bioinformatics lab, boiler room, and various specialized laboratories such as fermentation lab, biosensor technology and protein engineering lab, immune-technology lab, genetic engineering and molecular biology lab. Together following are the some of the important equipment that are available in the department
- PCRs, RT-PCRs, Microplate reader
- Electro chemical station, Fibre optic spectrometer
- HPLC, HP-TLC, FPLC, Zetasizer, Rota Vac
- Fermentors, Ultrasonication processors, electrophoresis apparatuses, gel documentations systems
- Fluorescent, Phase contrast and binocular microscopes.
- Ultracentrifuge, Freeze dryer, Deep freezers (-200C, -800C), Cooling centrifuge, stationary and shaking incubators, CO2 incubator, UV-Vis and visibe range spectrophotometers
Department has access to University sophisticated instrumentation centre.
- Bio-informatic lab with internet facility and softwares such as: Biomed Cache, ChemDraw, TSAR, GenStar, Exiom Horizon
Achievements
- Prof. Neelam Verma was awarded ‘Life Time Achievement award for Biosensor Technology Research by Venus International Faculty Awards-VIFA 2016.
- Prof. Neelam Verma’s group has developed biosensors for detection of Urea, heavy metals, pesticides, asparagine, arginine, BOD and Insulin.
- Prof. Ram Sarup Singh has been ‘Visiting Professor’ to University Clermont Auvergne, Clermont-Ferrand, France.
- Prof. Ram Sarup Singh won Best Paper Award (2016) at ICNNS 2016: 18th International Conference on Nutritional and Nutraceutical Sciences, Singapore.
- Prof. Ram Sarup Singh has been ‘Visiting Professor’ (2014) to Swiss Federal Institute of Technology (EPFL), Laussane, Switzerland
- Prof. Ram Sarup Singh won Award for popularization of science during celebration of “National Science Day-2014”, Baba Farid University of Health Sciences, Faridkot, Punjab, India.
- Prof. Ram Sarup Singh was bestowed BRSI Fellowship (2012) by The Biotech Research Society, India.
- Prof. Ram Sarup Singh was INSA Visiting Scientist (2008) to National Institute of Pharmaceutical Education & Research, Mohali, India.
- Prof. Ram Sarup Singh was awarded MASHAV-UNESCO Fellowship (2006): Faculty of Agriculture, Food & Environmental Quality Sciences, Rehovot Campus, Hebrew University of Jerusalem, Israel
- Dr. Balwinder Singh Sooch (2014) was awarded ‘Developing Country Sponsorship Award’ by International Union for Food Science and Technology.
- Dr. Minni Singh (2012) was awarded ‘R. Chandrashekhar Memorial Award for Best Industry Oriented Research Work’ by IEEE.
Dr. Balwinder Singh Sooch
0175-5136262
head_biotechnology@pbi.ac.in
Information authenticated by
Dr. Balwinder Singh Sooch, Head
Webpage managed by
University Computer Centre
Departmental website liaison officer
--
Last Updated on:
21-06-2022